EROL TAŞKAN
Son zamanlarda yaşanan iş kazalarının gündeme taşıdığı İş Sağlığı ve İş Güvenliği konularındaki uygulamalar hakkında bilgi veren Hitit Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi Sorumlu Müdürü ve A Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Cengizhan Lek, eksik uygulamaların yüksek cezalarla karşılık bulacağını ifade etti.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çalışma hayatında yeni sayfalar açtığına değinilen açıklamada, cezaların da kapıda olduğuna vurgu yapılırken, uygulamanın detayları, işletmelerin bilgisine sunuldu.
Hitit Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi tarafından yapılan yazılı açıklamada. konunun önemine dikkat çekilirken, A Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Cengizhan Lek, açıklamasında şu bilgileri paylaştı; “Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanunu işverene çeşitli sorumluluklar yüklemektedir.
Bu çerçevede işletmeler tehlikeli sınıflarına göre Az Tehlikeli, Tehlikeli ve Çok Tehlikeli sınıflara ayrılmıştır. Genel olarak ifade edilecek olursa imalat (Makine, Mobilya, Çelik konstrüksiyon, Oto tamir bakım vb.) inşaat ve akaryakıt istasyonları gibi iş kolları tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer almaktadır. Market, elektrikli ev aletleri satışı gibi ticari faaliyetler az tehlikeli sınıfta yer almaktadır.
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işletmeler 1 kişi çalıştırıyor dahi olsalar kısmi zamanlı olarak işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştıracaklar, ya da bu hizmeti veren Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerinden hizmet alacaklardır. Bu işletmelerden bir kısmı aynı 6331 sayılı yasanın 7. Maddesi gereği, aldıkları hizmetle ilgili ödedikleri bedellerin bir kısmını geri alabilmektedirler. Bunula ilgili olarak SGK il müdürlüklerine başvuruda bulunulması gerekmektedir.
Ülkemiz genelinde bu hizmeti alması gereken işletme sayısı yaklaşık 680 bin adet olmakla birlikte, Çalışma Bakanlığı denetim sistem üzerinde kayıtlı olan ve İSG hizmeti alan işletme sayısı 200 binler civarındadır. Geriye kalana yaklaşık 500 bin işletme denetimlerin yoğun olmaması, bilgi eksikliği veya ulaşılamamış olması nedenlerinden dolayı bu hizmeti almamıştır.
01.01.2014 tarihi itibarı ile bu zorunluluk tehlikeli ve çok tehlikeli işletmeler açısından başlamıştır. Halihazırda bu hizmeti almayan işletmeler her bir ay için 11 bin TL ceza ödemekle karşı karşıya. 11. Ayda olduğumuz da dikkate alınırsa ceza 11 x 11.000,00 TL= 121 bin TL gibi astronomik rakamlara ulaşmaktadır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Faruk Çelik'in yaptığı açıklamaya göre işletmelere İSG hizmetleri alması için son bir kez süre verilecektir. Bu süre yaklaşık olarak Aralık ayı sonuna tekabül etmektedir. İSG takip üzerinde sözleşmesi olmayan veya sözleşme onayı bulunmayan işletmeler bu cezaları geriye dönük olarak ödemek durumunda kalacaklardır. Bu süre içerisinde anlaşma yapan ve İSG Takip Sistemi üzerinde listelenen işletmeler cezai yaptırımdan etkilenmeyecekler. Fakat bu süre içerisinde, iş kazası veya denetim geçiren işletmeler için, bu süre söz konusu olmayacaktır. İşletme o tarih itibarı ile geriye dönük cezai müeyyideye maruz kalacaktır.
Son dönemde artan ölümlü iş kazalarının ardından bu alanda ki denetimler sıklaşmıştır daha da sıklaşacaktır. Yukarıda yaklaşık olarak verilen astronomik cezaların ödenmesi ile karşı karşıya kalınacaktır. Ülke çapında sadece kısa süre için inşaatlarda yapılan denetimlerde yaklaşık 1000 tane inşaat Şantiyesi İSG tedbirlerini almamaktan veya eksik almaktan dolayı mühürlenmiştir. Çorum'da maalesef bundan payını almış ve bir çok inşaat şantiyesi mühürlenmiştir.
Hitit OSGB olarak bizler Ankara ve Çorum'da iki şubesi olan bir işletmeyiz. Adımızdan da anlaşılacağı üzere Çorumluyuz. Ekibimiz, sektörde duayen kabul edilen kişilerden oluşmaktadır. Çorum ve Ankara ile birlikte bu illere sınırı olan Sinop, Samsun, Amasya, Yozgat, Çankırı, Kastamonu, Konya, Eskişehir, Bolu, Kırıkkale, Kırşehir ve Aksaray illeri ile bu illerin ilçelerinde faaliyet göstermekteyiz. Hemen hemen her iş kolunda hizmet vermemiz hasebiyle her alanda uzmanlaşmış durumdayız.
Bu bilgi ve uzmanlığımızı Çorumlu hemşerilerimize de sunmaktayız. Sadece cezai müeyyide için değil kazasız ve huzurlu çalışma ortamlarının oluşturulması için varız. Uzman personelimiz İSG takip sisteminde belirtilen çalışma süreleri çerçevesinde işyerlerimize rutin ziyaretler gerçekleştirmektedirler. Kanunda belirtildiği çerçevede bu en az ayda bir kez olmaktadır. İşletmemizin ve firmamızın ihtiyaç tespit etmesi durumunda bu ziyaret periyodu daha da sıklaştırılmaktadır. Maalesef bu alanda da çeşitli suiistimaller görülmektedir. Periyodik ziyaretler ya hiç yapılmamakta sadece fatura gönderilmekte yada eksik personel ile yapılmaktadır. Yani ya sadece iş güvenliği uzmanı gitmekte, yada sadece işyeri hekimi.
Sistem ile amaçlanan, işyerlerinde "sıfır" kaza ve "sıfır" meslek hastalığı olması. Bunun için Ortak Sağlık Güvenlik firmasının ve işyerinin koordineli olarak çalışma yapması şarttır. Aksi takdirde "şekil şartını" yerine getirmek maksadı ile fatura ödenerek sorunlar çözülemez. İSG sözleşmelerinin yapılmasından, sistem onaylarından işveren sorumludur. E-devlet şifresi ile onaylanmayan sözleşmeler geçerli olmamaktadır. Daha sonraki süreçte sistemden silinen sözleşmeler de geçerli değildir. İşverenlerimizin bu konuda bilinçli olması ve zaman zaman İSG takip sistemi üzerinde kontrol yapması gerekmektedir.”